O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti                               Sh.MIRZIYOYEV 

Toshkent shahri, 2017-yil 4-aprel 

 
Mustaqillik qo‘lga kiritilgandan keyin O‘zbekiston Respublikasida xalqimizning sog‘lig‘ini mustahkamlash, yetuk va barkamol avlodni tarbiyalash davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biri etib belgilandi. Hozirgi vaqtda O‘zbekistonning barcha mintaqalarida tibbiy xizmatlar sifatini yanada oshirish uchun shart-sharoitlar yaratishga alohida e’tibor berilmoqda. Mamlakat Prezidenti Shavkat Mirziyoyev o‘z nutqlarida aholining sifatli tibbiy xizmatga bo‘lgan ehtiyojini qondirish zarurligini qayta-qayta qayd etdi. Jumladan, joriy yilda bo‘lib o‘tgan sog‘liqni saqlash tizimining rahbar xodimlari bilan uchrashuvlarda davlat rahbari tomonidan tarmoqning holatiga tanqidiy baho berildi, bu aholi sog‘lig‘ini muhofaza qilish sohasida bir qancha muammolarni hal etish yo‘lidagi muhim qadam bo‘ldi. 

Mamlakatni rivojlantirishning muhim ijtimoiy ustuvor vazifalari sifatida aholiga onkologik yordam berish sohasini takomillashtirish va modernizatsiya qilish sog‘liqni saqlash tizimini yanada isloh qilishning asosiy yo‘nalishlaridan biri etib belgilandi. 

Maqsadli davlat dasturlarini amalga oshirish doirasida respublikada sog‘liqni saqlash tizimining barcha darajalarini qamrab oluvchi, Respublika onkologiya ilmiy markazidan, 15 ta viloyat va shahar onkologiya dispanseridan, tumanlar va shaharlarning markaziy ko‘p tarmoqli poliklinikalari huzuridagi 232 ta onkolog xonalaridan iborat bo‘lgan onkologik yordam berishning yagona vertikal integratsiyalashtirilgan xizmati tashkil etildi. Onkologiya muassasalarini yuqori texnologik tibbiyot uskunalari bilan jihozlash va mutaxassislar tayyorlash tizimini takomillashtirish hisobiga onkologik kasalliklarga tashxis qo‘yish va davolashning zamonaviy standartlari tibbiyot amaliyotiga joriy etildi. 

Shu bilan birga, respublikada, butun jahonda bo‘lgani singari, ijtimoiy-iqtisodiy farovonlik oshishi va aholining uzoq umr ko‘rishi bilan bog‘liq bo‘lgan onkologik kasalliklar o‘sishi qayd etilmoqda. Tibbiyot fanini rivojlantirishning zamonaviy bosqichi saraton kasalliklarining oldini olish choralarini yanada takomillashtirishga va respublika aholisiga onkologik yordam berish sifatini jahon standartlari darajasigacha oshirishga yo‘naltirilgan ustuvor vazifalar hal etilishini talab etadi. 

Ushbu maqsadlarda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining "2017-2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasida onkologiya xizmatini yanada rivojlantirish va aholiga onkologik yordam ko‘rsatishni takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi qarori saraton kasalliklariga qarshi kurashning yangi bosqichini boshlab beradi, eng avvalo aholining davolashning yuqori texnologik usullariga bo‘lgan ehtiyojlarini qoplashga, onkologik kasalliklarning oldini olish va barvaqt aniqlashning zamonaviy tizimini yaratishga yo‘naltirilgan. 

Qarorda asosiy maqsadi onkologik kasalliklar tufayli o‘limni pasaytirish hisobiga aholi hayoti sifatini yaxshilash va umrni uzaytirish hisoblangan onkologiya xizmatini yanada rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlari belgilangan quyidagi tadbirlar amalga oshirilishi nazarda tutilgan: 

aholini skrining tekshirishlarning samarali dasturlarini bosqichma-bosqich amalga oshirish yo‘li bilan onkologik kasalliklarni ilk bosqichlarda faol aniqlashning zamonaviy usullarini joriy etish; 

aholining onkologik kasalliklarga tashxis qo‘yish va davolashning jahon standartlari darajasiga muvofiq bo‘lgan zamonaviy yuqori texnologik usullaridan foydalanishini yaxshilash; 

reabilitatsiya va palliativ yordamning zamonaviy tizimini, shuningdek, xospislar tashkil etish yo‘li bilan onkologik kasalliklarga chalingan bemorlarning hayoti sifatini yaxshilash; 

onkologik kasalliklarning oldini olish, tashxis qo‘yish va davolashning samarali usullarini ishlab chiqishga yo‘naltirilgan fundamental va ilmiy-amaliy tadqiqotlar doirasini kengaytirish hamda zamonaviy mahalliy o‘smaga qarshi preparatlar yaratish; 

respublika onkologiya muassasalarini zamonaviy tibbiyot uskunalari bilan jihozlash, shuningdek, ularning binolari va xonalarini rekonstruksiya qilish, mukammal ta’mirlash va yangilarini qurish. 

Qaror onkologik kasalliklarning oldini olish, barvaqt aniqlash va davolash sohasida tibbiyot tashkilotlari faoliyatini muvofiqlashtirishning yagona metodik vertikali shakllantirilishini nazarda tutadi. Ushbu vazifalarni hal etish uchun Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazini tashkil etish, shuningdek, mintaqaviy onkologiya dispanserlarini uning filiallariga aylantirish nazarda tutilgan. Quyidagilar yangidan tashkil etiladigan markaz va uning filiallari faoliyatining ustuvor vazifalari etib belgilangan: 

aholining onkologik kasalliklarning oldini olish, tashxis qo‘yish va davolash bo‘yicha xalqaro standartlar darajasida ixtisoslashtirilgan yuqori texnologik tibbiy yordamga bo‘lgan talabini qondirish; 

onkologiya sohasida aholiga yuqori malakali davolash-profilaktika yordami ko‘rsatgan holda onkologik kasalliklarning oldini olish, tashxis qo‘yish va davolashning zamonaviy usullarini joriy etish; 

onkologiya sohasida zamonaviy talablarga javob beradigan va zamonaviy onkologiyaning ilg‘or texnologiyalarini egallagan yuqori malakali tibbiyot kadrlari va ilmiy mutaxassislar tayyorlash; 

onkologiya sohasida, shu jumladan, zamonaviy tibbiyot fanining ilg‘or yutuqlaridan foydalangan holda ilmiy-amaliy tadqiqotlar va ishlanmalarni amalga oshirish. 

Xavfli o‘smalarga barvaqt tashxis qo‘yishni yaxshilash va importning o‘rnini bosadigan mahalliy o‘smaga qarshi preparatlarni yaratish maqsadida Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi negizida Saraton profilaktikasi va Eksperimental onkologiya markazlari tashkil etiladi. 

Onkologik kasalliklarning oldini olish bo‘yicha muvofiqlashtiruvchi-metodik faoliyatni ta’minlash va skrining tekshirishlar o‘tkazish, onkologik kasalliklarga chalingan bemorlarning yagona axborot bazasini shakllantirish, shuningdek, saraton epidemiologiyasi va xavfli o‘smalar rivojlanishining molekulyar mexanizmi sohasida ilmiy tadqiqotlar olib borish, mahalliy o‘smaga qarshi preparatlarni ishlab chiqish markazlarning asosiy vazifalari hisoblanadi. 

Rejalashtirilgan tadbirlar doirasida respublika onkologiya muassasalari saraton kasalliklarini endoskopik va radioterapevtik davolash bo‘yicha eng yangi apparatlar komplekslari bilan jihozlanadi, shu jumladan, respublikaga "Da Vinchi" robotlashtirilgan jarrohlik kompleksi va gamma tig‘ singari noyob uskuna yetkazib beriladi. 

Viloyat onkologiya muassasalari tuzilmasida palliativ yordam berish bo‘yicha bo‘limlar, shuningdek, Toshkent, Farg‘ona, Samarqand va Urganch shaharlarida to‘rtta mintaqalararo xospislar tashkil etilishi respublika fuqarolarining hayoti sifati yaxshilanishiga prinsipial jihatdan muhim yondashuv bo‘ladi. 

Respublikaning barcha hududida ko‘krak bezi va bachadon bo‘yni saratonini va Farg‘ona viloyatida tajriba loyihasini amalga oshirish doirasida qizilo‘ngach, me’da va kolorektal saratonni aniqlashga yo‘naltirilgan skrining tadqiqotlarini bosqichma-bosqich joriy etish yo‘li bilan onkologik kasalliklarning oldini olish va barvaqt tashxis qo‘yish chora-tadbirlarini takomillashtirishga, xavfli o‘smalarga barvaqt tashxis qo‘yishning molekulyar-biologik, genetik, endoskopik va nur usullarini onkologiya dispanserlari amaliyotiga joriy etishga muhim ahamiyat berilgan. 

Onkologiya xizmatining kadrlar salohiyatini mustahkamlash va onkologik kasalliklarning oldini olish, tashxis qo‘yish va davolash sohasida ilmiy tadqiqotlar doirasini kengaytirish, shuningdek, ilmiy ishlanmalarning zamonaviy jahon tajribasini mahalliy amaliyotga joriy etish, vrachlarning xorijiy mamlakatlarda malaka oshirishi maqsadida yetakchi onkologiya klinikalari bilan sheriklik munosabatlarini o‘rnatish yo‘li bilan xalqaro hamkorlikni kengaytirish qabul qilingan dasturning muhim yo‘nalishlaridan biri etib belgilangan. 

Umuman olganda, 2017-2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasi aholisiga onkologik yordam berishni yanada rivojlantirish tadbirlarini amalga oshirishga O‘zbekiston Respublikasi byudjeti mablag‘laridan 32,5 milliard so‘m hamda xalqaro moliya institutlarining kredit mablag‘lari va grantlari hisobiga 144,1 million AQSh dollarini yo‘naltirish nazarda tutilgan. 

Mamlakat Prezidentining qarorida nazarda tutilgan tadbirlarning amalga oshirilishi 100 ming aholiga onkologik kasalliklardan vafot etish ko‘rsatkichini 38,7 foizdan 35 foizgacha pasaytirish, onkologik kasalliklarga chalingan bemorlarni o‘smaga qarshi preparatlar bilan ta’minlashni 33 foizdan 90 foizgacha ko‘paytirish, aholining davolashning yuqori texnologik turlariga bo‘lgan ehtiyojini qoplashni 70 foizgacha yetkazish imkonini beradi. 

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining ushbu qarorida nazarda tutilgan tadbirlarni amalga oshirish onkologiya xizmatini yanada rivojlantirish va sifatini oshirishga hamda respublika aholisiga onkologiya yordami berish sifatini oshirishga kuchli turtki beradi. Bu O‘zbekistonning ko‘p millatli aholisi sog‘lig‘i, fuqarolarning manfaatlari va aholi farovonligi hamma vaqt davlatning e’tiborida ekanligidan dalolat beradi. Ushbu intilishlar mamlakatimiz Prezidenti tomonidan Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili deb e’lon qilingan 2017-yilda boshlanishi teran ramziy ma’noga egadir.